Volkan Akyıldırım
“Hayat zaten çok zor / O yüzden müzik seni eğlendirsin / Gerçeklikten uzaklaştırsın istiyorsun / Ama biz müziğin bir şeyler değiştirebileceğine inanıyoruz / Bizimle gel”
Şehirlerin alt kültürlerinden çıkan bazı şarkılar, taşıdıkları radikal eleştirilerle, milyonlarca kişi tarafından dinlendiği, söylendiği ve paylaşıldığı vakit, düzene karşı bir tehdit olarak ele alınır. Çünkü müzik, bölünmüş bir toplumdaki yalnız bireyleri birleştirir. Bu tam da değişimin başladığı yerdir.
Şanışer ve 17 rapçinin kolektif eseri olan Susamam, rejim bekçilerini kızdırdı.
Düzenin tepkisi
AKP’li TV kanalları ve gazeteler, tek bir ses halinde, Susamam’ın “FETÖ, PKK, Amerika ve İsrail destekli” bir proje olduğu propagandasına başladı.
Rapçilerin tek tek geçmişi araştırıldı. Bazılarının geçmişteki sabıkaları ortaya döküldü. Hepsi suçlu ilan edildi.
Susamam’ın bir sanat eseri olmadığını söyleyen AKP Genel Başkan Yardımcısı Hamza Dağ, “Sanat, provokasyonun ve siyasî manipülasyonun aracı olmamalıdır” dedi.
İstanbul Başsavcılığı’na başvuran bir kişi, Susamam parçasında yer alan sözlerden rahatsızlık duyduğunu söyleyerek 18 rapçi hakkında suç duyurusunda bulundu. Başvuruyu kabul eden savcılık, inceleme başlattı.
Bir 14 dakika 53 saniyelik bir müzik klibi iktidarın hışmına neden uğrar?
Doğanın yıkımından kadın cinayetlerine, işsizlikten hayvan haklarına, milyonlarca kişinin tepki duyduğu bir dizi toplumsal sorunu ve talebi ortaya koyduğu, başkanlık rejiminin baskıcılığını, otoriterliğini, yolsuzlukları, kayırmayıcılığı, keyfî tutuklamaları, polis şiddetini ve yargıdaki adaletsizliği eleştirdiği için. Susamam, gerçek bir değişim için mücadele çağrısı içeriyor.
Rapte güçlü sözlerin, başarılı bir müziğin ve iyi bir klibin içerdiği “tehdidi”, gençlik içinde örgütlenen MHP lideri Bahçeli iyi biliyor: “Paragraf paragraf orada ne amaçlandığını biliyorum. Eğer o rapi yeni yetişen nesil bütünüyle parça parça kabul ederse her parçayı yönlendiren çevre, grup veya kişiler, dış destek bulanlar Türkiye’yi karma karışık hâle getirirler.”
Bahçeli, Susamam’ı “düşmanlar” listesine ekledi: “Rap adına Türkiye’de darbe yapmaya heveslenen insanlar türer. Bazıları sanat uğruna Türkiye’yi kurban etmeye çalışıyorlar.”
Susamam yerden yere vuruluyor. Çünkü her beş gençten biri işsiz ve dolayısıyla geleceksiz bir durumdayken, zengin-fakir ayrımının, eşitsizliğin, dışlanmışlığın popüler eleştirisi, gerileyen bir siyasî güç olan AKP için tehlikelidir. Bu şarkıdaki güçlü sözlerin/eleştirinin gençler arasında yayılmasını istemiyorlar. Büyükşehirlerde yaşayan genç nüfusun, Gezi Parkı protestolarından bu yana artan ve yayılan huzursuzluğu onları ürkütüyor. Emekçilerin çocukları olan ve yine emekçilerin çocukları tarafından dinlenen Rapçileri özellikle tehlikeli buluyorlar.
Klip 6 Eylül’de yayınlandı ve ilk günde 10 milyon kez dinlendi. Aradan geçen iki üç ayda ise 37 milyon kez dinlenmiş durumda.
Susamam’a eleştiri, muhalefetin eleştirisi
Rapçilerin çıkışı, solda genel bir destek ve sempatiyle karşılandı. Bazı eleştiriler de beraberinde geldi. Neden LGBTİ+ yok? Neden Kürtler yok? Neden Ermeniler, bu ülkenin katledilen halkları yok?
Bu eleştiriler haklı. Türkiye sadece Türklerin yaşadığı bir yer değil. Ancak Susamam bir bildiri ya da program değil, bir şarkı. Üstelik içinde bulunduğumuz koşullardan, sansür mekanizması, suni bölünmüşlükler ve muhalefet blokuna hakim olan milliyetçilik/ulusalcılıktan bağımsız düşünülemez.
Örneğin Ados’un söylediği kuraklıkla ilgili bölümde geçen sözler: “Suyu kirletmeyin/Su gibi aziz olsun ülkem/Onun can damarlarına/Bu zehri vermeyin!”
Ya da çok daha ürkütücü bir örnek olarak Beta’nın Türkiye kısmındaki sözleri: “Komşumuzdu Suriye/Şimdi bu gemideki vatandaş mı? (Yurttaş mı?)”
Muhalefet alanını kaplayan Suriyeli göçmenlere karşı ırkçı nefrete kapı aralayan bu sözler, Susamam’da adeta bir gedik açmış.
İktidar Susamam’ı yerden yere vuruken Miraç’ın milliyetçi gerekçelerle projeden çekildiğini açıklaması, değişim isteyen gerçek bir muhalefet hareketi için milliyetçiliğin/ulusalcılığın ne denli kullanışsız, bölücü ve zarar verici olduğunun bir kanıtı.
Çocuklar ve gençler, şimdi bu klibi dinliyor, sözlerini ezberliyor. Söyleyip üzerine tartışıyorlar. Mücadeleye atılıyorlar, atılacaklar. Kıymetli olan budur. Mücadele içinde milliyetçilik geriletebilir ve eksikleri birlikte tamamlayabiliriz.
#Susamam – Şanışer ft. Fuat, Ados, Hayki, Server Uraz, Beta, Tahribad-ı İsyan, Sokrat St, Ozbi, Deniz Tekin, Sehabe, Yeis Sensura, Aspova, Defkhan, Aga B, Mirac, Mert Şenel, Kamufle
Klip Yönetmeni: Sarp Palaur | Altyapı: Murat Acar | Mix&Mastering: Kadim Tekin | Seslendirme: Çiğdem İkiz | Kapak İllüstrasyon: Aytaç Öztürk